ΟΙ “ΦΑΒΕΛΕΣ” ΤΩΝ ΡΕΤΙΡΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Οι «φαβέλες» του ρετιρέ στην Ελλάδα, είναι αδιαμφισβήτητα ένα από τα κομμάτια του παζλ της Αρχιτεκτονικής κρίσης. Με τον όρο αυτό περιγράφω έναν ολόκληρο επίπεδο κατασκευασμένο πάνω από τις πόλεις μας, ένα επιπλέον επίπεδο (όροφο) αυθαίρετης ασχήμιας και εκτεθειμένων μηχανολογικών εγκαταστάσεων των κτιρίων. Στο επίπεδο που σύμφωνα με τη νομοθεσία θα είχαμε μια όμορφη «διακοσμητική δαντέλα», συνθέσαμε και συνεχίζουμε ασταμάτητα να συνθέτουμε μια παραγκούπολη χωρίς όρια! Φαντάζομαι ότι ακόμα και οι Φαβελες της Βραζιλίας, έχουν την πολιτιστική τους αξία ως ένα ομοιογενές σύνολο που αποδεικνύει την ανέχεια των κατοίκων. Όμως εδώ δεν συμβαίνει αυτό. Εδώ, στον δικό μας τόπο, την παραγκούπολη την έχουμε για ρετιρέ. Της βάζουμε και roofgarden την έχουμε και για ακριβό RBnB γιατί έχει θέα και ήλιο ακόμα και τζακούζι που κ που.

Μπορώ να ρωτησω γιατί το αυθαίρετο στην κορυφή δεν μελετάται αρχιτεκτονικά τουλάχιστον, ώστε να έχει ενιαία μορφολογία με το υπόλοιπο κτίριο? Κάποια χρήματα δίνει ο ιδιοκτήτης του για την κατασκευή. Συνήθως είναι αυθαίρετο και κινδυνεύει να πάνε και χαμένα, εάν του επιβληθεί να το κατεδαφίσει κάποια στιγμή. Γιατί λοιπον κατασκευάζεται έτσι που να ξεχωρίζει και να ασχημαίνει το κτίριο? Γιατί επίσεις ντεπόζιτα, ηλιακοί συλλέκτες, κεραίες, πιάτα και οι ντουλάπες του κλιματισμού επιδεικνύονται και τοποθετούνται όπου βολέψει τον κάθε τεχνίτη χωρίς να κοιτάξουμε το συνολικό αποτέλεσμα, χωρις να ενδιαφερθουμε απο που φαινονται και ποιους επιρεαζουν? Νομοθεσία υπάρχει (Ν.Ο.Κ.- Ν4067/2012,Αρθρ.19)  που δεν επιτρεπει το φαινόμενο αυτό, και «επιβάλει» να βρίσκεται αρχιτεκτονική λύση κάλυψης των μηχανολιγικών εγκαταστάσεων, ζητάει να αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο που θα μελετάται μαζί με το υπόλοιπο κτίριο, ή σε σχέση με το κτίριο (εάν δεν έγινε εξαρχής). Όμως το άρθρο αυτό του ΝΟΚ δεν τηρείται.  Άφού υπάρχει, το πρόβλημα έχει εντοπιστεί και εχει διατυπωθεί, λύση έχει δοθεί αλλά η νοοτροπία μας έχει μεγάλη διαφορά φάσης. Ναι, είναι θέμα νοοτροπίας, είναι θεμα κουλτούρας, και πρέπει να αλλαξει!

Εμεις οι ίδιοι που αφήνουμε να συνεχίζει να συμβαίνει και να πολλαπλασιάζεται αυτή την ασχήμια, οι ίδιοι πηγαίνουμε ταξίδια σε άλλη γη σε άλλα μέρη, και θαυμάζουμε τους «συγυρισμένους» οικισμους, με τις στεγες τους ή και χωρις.

Πήγα πρόσφατα στο Pesaro στην ανατολική ακτή της Ιταλίας, και δεν μπόρεσα να δω ούτε ένα κλιματιστικό σε εξωτερικό κτιρίου. Και πιστεψτε με, εχοντας την εδω πρακτικη στο νου μου έψαχνα για να τα βρω. Ρώτησα, και όντως, έχουν κι εκεινοι κλιματιστικά. Αλλά στην Β.Ιταλία τουλάχιστον δεν διανοούνται να τα επιδεικνύουν, τους νοιάζει και η όψη της ιδιοκτησία τους, και το οπτικό αποτέλεσμα της πόλης τους ως σύνολο, και το εκτιμούν, και το πουλούν, και το διαφημίζουν.

Εμείς γιατί διατηρούμε «επιλεκτική όραση», ίσως και επιλεκτική αντίληψη στα του οίκου μας?

Να αφυπνίσω προσπαθώ, και σκεφτηκα να προσθέσω και εικόνα, όμως με φωτογραφία θα κατεδιδα καποιο συγκεκριμένο, ενώ το φαινόμενο είναι πολυ εκτεταμένο. Θα αρκεστώ στο σκίτσο μου, και σε αντιδιαστολή μια φωτογραφία από αυτά που θαυμάζουμε.

ΦΑΒΕΛΕΣ ΤΟΥ ΡΙΟ. ΘΥΜΙΖΟΥΝ ΚΑΤΙ?

Ελπίζω πως θα κοιτάξετε τριγύρω και προς τα πάνω και θα τα δείτε, τα ξόμπλια των κτιρίων μας (με την κακή έννοια). Αν και πιθανότατα ξέρετε για τί πράγμα μιλάω.

Ως Αρχιτέκτονας, το βλέπω και υποφέρω.  Αν και σκέφτομαι φυσικά και τον παραγοντα τουρισμός, δεν εστιάζω στο τι κάνει αυτή η εικόνα στον τουρισμό μας που ελπίζω να θαμπώνεται από τον ήλιο μας και να μην βλέπει. Εστιάζω στο τί κάνει σε εμάς! Στο δικο μας πολιτισμό και στη δική μας καθημερινότητα.

Ελπίζω να ενοχλησα ή να ευαισθητοποίησα λιγάκι ιδιοκτήτες, μηχανικους ή και εργολάβους, και να αρχίσουμε να αλλάζουμε νοοτροπία στις κατασκευές.

 Νισάφι!